Rokitnik

Tajemniczy Rokitnik – leczy i odmładza

Rokitnik zwyczajny (łac. Hippophaerhamnoides), nazywany również ananasem syberyjskim, to krzew z rodziny oliwnikowatych rosnący przede wszystkim na nadbrzeżnych terenach Azji, zwłaszcza Rosji i Chin, gdzie od wieków cieszy się ogromnym powodzeniem ze względu na właściwości zdrowotne.

Krzewy rokitnika można spotkać również w Europie, zwłaszcza wzdłuż wybrzeży morskich, a także w Polsce, gdzie przede wszystkim znany jest jako roślina ozdobna, sadzona na klombach i w przydomowych ogrodach. Najcenniejszą częścią rośliny rokitnika są jego owoce, z których uzyskuje się sok będący skarbnicą bezcennych dla organizmu przeciwutleniaczy, witamin i minerałów wzmacniających odporność, usprawniających procesy widzenia i wspomagających organizm w walce z procesami starzenia.

Rokitnik posiada owalne, pomarańczowe, przypominające jagody owoce, które zawierają w środku tylko jedną pestkę. Owoce te rosną w dużych skupiskach tuż przy łodydze, stąd w języku rosyjskim krzew ten nazywa się „oblepicha”. Zdrowotne właściwości rokitnika znane i wykorzystywane były już od wieków. W starożytnej Grecji rokitnik ceniony był głównie jako przysmak i środek leczniczy dla koni. Jego dodatek do pasz sprawiał, że zwierzęta szybko przybierały na wadze, i miały gęstą i bardzo lśniącą sierść. Wyciągi z liści i owoców rokitnika używano  do leczenia chronicznych chorób żołądka, w kroplach na serce, schorzeniach wątroby, dróg oddechowych, w gośćcu oraz przy ropnych zakażeniach skóry. W medycynie indyjsko-tybetańskiej rokitnik stosowany był jako środek w chorobach przewodu pokarmowego i zapaleniu płuc oraz jako środek przeciwkrwotoczny. W czasie I wojny światowej żołnierze rosyjscy dostawali suszone owoce rokitnika zamiast tabletek z witaminą C. Owoce rokitnika jak i przetwory z nich otrzymywane są doskonałym źródłem tej witaminy, gdyż jako nieliczne w świecie roślin, nie zawierają enzymu askorbinazy. Dzięki temu w czasie przechowywania, suszenia owoców, czy wytłaczania z nich soku, witamina C nie ulega rozkładowi.

Cenne dla zdrowia właściwości soku z rokitnika wynikają przede wszystkim z bogactwa zawartych w nim związków o szerokim i kompleksowym działaniu. Oprócz witaminy C sok dostarcza witamin z grupy B, a także witaminy E, K, kwasu foliowego oraz mikroelementów: żelaza, boru, manganu i krzemu. Dzięki bogactwu zawartych w nim  polifenoli – naturalnych antyoksydantów: flawonoidów, karotenoidów i antocyjanów, wspiera organizm w walce z wolnymi rodnikami i przyczynia się do hamowania procesów starzenia. Flawonoidy (m.in. rutyna, kwercetyna, kemferol) to związki, które wykazują szereg cennych właściwości. Chronią witaminę C przed utlenieniem i razem z nią odpowiadają za prawidłowy stan tkanki łącznej: chrząstek stawów, krtani, ścięgien, a także kolagenu zawartego w skórze. Flawonoidy i antocyjany uszczelniają i uelastyczniają naczynia krwionośne (z tych właściwości najbardziej znana jest rutyna zawarta w większości środków na przeziębienie). Antocyjany zapobiegają kruchości naczyń włosowatych – najcieńszych naczyń krwionośnych oplatających komórki i dostarczających bezpośrednio do nich składniki odżywcze i tlen. Dzięki antocyjanom naczynka te są elastyczne, szczelne, zabezpieczone przed pękaniem powodującym nieestetyczne wybroczyny na skórze, tzw. „pajączki”. Flawonoidy wykazują dodatkowo działanie przeciwzakrzepowe, gdyż chronią przed tworzeniem się zlepów płytek krwi i skrzeplin w żyłach oraz przeciwmiażdżycowe, zapobiegając odkładaniu się cholesterolu w naczyniach krwionośnych. Związki te mogą przyspieszać także rozkład rakotwórczych substancji dostających się do organizmu wskutek zanieczyszczenia powietrza, wody i z pożywieniem. Tworzą kompleksy z metalami ciężkimi (chelatują metale ciężkie), co ułatwia organizmowi wydalanie tych szkodliwych dla zdrowia pierwiastków. Dzięki tym właściwościom sok z rokitnika stanowi doskonale uzupełnienie diety osób będących w trakcie kuracji oczyszczających organizm.

Sok z rokitnika dostarcza również związków usprawniających procesy widzenia i wykazujących działanie ochronne na skórę. Antocyjany polepszają ukrwienie oka i stymulują produkcję istotnej w procesie widzenia rodopsyny. Podnoszą zatem jakość i ostrość widzenia. Ich zażywanie może obniżać ciśnienie śródgałkowe będące jedną z przyczyn jaskry. Karotenoidy, głównie beta karoten, czyli pro-witamina A, nie tylko nadaje sokowi piękny pomarańczowy kolor, ale także wspomaga funkcjonowanie plamki żółtej oka odpowiedzialnej za ostrość widzenia. Dodatkowo zabezpiecza skórę przed nadmiernym promieniowaniem UV, gdyż jest gromadzony w skórze, gdzie pochłania jego nadmiar. Dzięki tym właściwościom spowalnia procesy starzenia skóry, pomaga dłużej zachować młody wygląd, nadając skórze piękny brązowy koloryt, a dodatkowo może chronić skórę przed nowotworami wywołanymi promieniami UV. Ze względu na te właściwości sok z rokitnika polecany jest szczególnie osobom narażonym na nadmierne promieniowanie słoneczne i korzystającym często z solarium.
Zdrowotne właściwości soku z rokitnika wynikają przede wszystkim z bogactwa zawartych w nim przeciwutleniaczy. Przyjmowanie pojedynczych polifenoli w formie preparatów nie przynosi tak korzystnych efektów dla zdrowia, jakie daje spożywanie naturalnej mieszaniny polifenoli zawartych w naturalnym soku z rokitnika.

Opracowanie: dr Katarzyna Suchoszek-Łukaniuk